Iedereen kent wellicht – en zal daar vermoedelijk ook 100% met akkoord gaan – het algemene Westerse rechtsbeginsel, ‘je wordt geacht onschuldig te zijn tot het tegendeel bewezen wordt’.
Een even algemeen Westers rechtsprincipe is ‘nemo censetur ignorare lege’, ‘niemand kan beweren de wet niet te kennen’ of in positieve zin, ‘iedereen wordt geacht de wet te kennen’, het citaat is specifiek in het latijn omdat dit principe al zo oud is als er wetboeken bestaan….
Deze juridische inleiding om duidelijk te maken volgens welk principe het Italiaanse belastingstelsel werkt, het is in Italië immers niet zo dat de Staat zelf berekeningen maakt en afrekeningen opmaakt en aan zijn inwoners bezorgt, maar de burger zelf die moet weten welke belastingen hij allemaal verschuldigd is, hoeveel hij precies wanneer moet betalen en op welke manier.
Bepaalde zaken zijn hoofdzakelijk van belang voor de meeste van mijn klanten die ofwel een tweede woning in Italië hebben ofwel ‘iets’ op toeristische wijze verhuren.
Eigenaars van een tweede woning in Italië worden immers geacht – ongeacht hun nationaliteit – jaarlijks hun onroerende voorheffing te betalen, de zogenaamde IMU. Elk jaar wordt in juni een voorschot verwacht en tegen het einde van het jaar het saldo en dit ‘spontaan’ door elke eigenaar.
Om het extra ‘gemakkelijk’ te maken is het bovendien zo dat elke gemeente zelf mag bepalen hoeveel (een bepaald percentage van de onroerende waarde van de woning) IMU er verschuldigd is zodat je moeilijk kan uitrekenen hoeveel je nu feitelijk moet betalen.
De juiste stap is eens je eigenaar wordt tijdig aan te geven bij de gemeentelijke diensten dat je een woning kocht op hun grondgebied en vervolgens een afspraak te maken met hun technische dienst om de door jou verschuldigde belasting te kunnen betalen. Een alternatief is dat je een commercialista of geometra een volmacht geeft om in jouw naam en voor jouw rekening de betaling te verrichten (én het bedrag uit te rekenen).
Als top of the bill kan je in sommige gemeentes wel aan het loket betalen, anders moet je naar de Post met cash of anders kan je het beruchte Italiaanse betalingsdocument F24 gebruiken, een ding dat op de meeste Italiaanse e-bankingsites terug te vinden is maar waar je bijna moet voor gestudeerd hebben om het ingevuld te krijgen.
Maar toch, ondanks al deze tegenwerkingen ben je zelf verantwoordelijk jouw onroerende belasting juist en tijdig te betalen, deed je dit niet dan wacht je een ‘boete’ van ergens tussen de 3 en 4% + de verschuldigde intrest, de verjaringstermijn is trouwens 5 jaar…..
Dit principe geldt dus niet enkel voor de IMU maar voor bijna alle Italiaanse belastingen en kosten aan de overheid : autobelastingen (zelf zoeken hoeveel je wanneer moet betalen), huurinkomsten uit Italiaans vastgoed, bvb. vakantieverhuur (zelf belastingaangifte doen en toepassing vragen van de cedolare secco), gemeentebelastingen en huisvuilophaling (alhoewel de meeste gemeente daar nu wel een invorderingsbrief laten bezorgen), de RAI-taks, voor televisie kijken (was vroeger ook een eigen verantwoordelijkheid, maar vermits teveel mensen dit niet betaalden hebben ze het systeem omgekeerd, de RAI-taks wordt nu automatisch opgeteld bij het elektriciteitsabonnement, als je geen televisie hebt moet je zelf initiatief nemen om vrijgesteld te worden van deze belasting).
Dus zoals het Italië past, niets gaat simpel maar aan het einde van de rit ben je wel de klos als je niet betaald hebt, ‘ik wist het niet’ gaat namelijk in het Westerse rechtssysteem niet op, het lijkt bovendien logisch dat je kennis hebt van het feit dat er (net zoals in Nederland en België) huisvuilbelasting moet betaald worden, gemeentebelasting, taksen op het bezit van onroerend goed, taksen op het bezit van een auto, enzovoort…onwetendheid wordt nogal dikwijls ‘misbruikt’ om aan betalingsverplichtingen onderuit te komen.
Gelukkig zijn en blijven we in Italië en verloopt de gedwongen invordering van achterstallige en niet betaalde belastingen iets minder structureel en administratief precies dan in onze lage landen en blijven aldus vele openstaande schulden niet betaald.
Maar goed, een gewaarschuwd man zou er twee waard zijn, zodus….